Herken jij kwaliteit?

In onze showroom tref je vele panelen en kasten aan met wand- en vloertegels in alle kleuren en maten. Variërend van projecttegels voor in de garage tot de meest bijzondere en exclusieve designs. Allemaal zijn ze fraai. Allemaal zijn ze van hoge kwaliteit. Maar niet allemaal zijn ze gelijk. Wat direct opvalt is dat er prijsverschillen zijn. Terwijl de tegels er ogenschijnlijk hetzelfde uitzien.

Er zijn prijsverschillen die te verklaren zijn door het formaat van de tegel. Of het merk. Maar heel vaak is het niet meteen in één oogopslag te zien.

Hoe herken je de kwaliteit van een tegel nu? Wij verklaren hier kort de belangrijkste punten waaraan de kwaliteit van een tegel afgemeten wordt. Van al deze punten zijn officiële normen vastgelegd, waaraan een fabriek zich confirmeert.

Veel eigenschappen van een tegelvloer worden echter bepaald door de verwerking ervan. In welke ruimte worden de tegels toegepast, hoe zijn ze verwerkt? Controleer je geleverde tegels altijd voordat ze gelegd worden!

Kleur en Tint

Binnen een productiepartij kunnen door variaties in grondstoffen temperatuur en dergelijke hele kleine afwijkingen ontstaan. In verschillende producties kan er een verschil optreden. Kleuren en tinten krijgen dan ook een productiecode mee. Voor gebruik in één ruimte heb je altijd tegels uit dezelfde productie nodig.

Onvolkomenheden/gebreken

Sommige tegels vertonen ‘onvolkomenheden’ zoals barsten, scheurtjes, tekort aan glazuur, gaatjes, onzuiverheden e.d. Sommige van deze onvolkomenheden zijn echter kenmerkend en maken juist de tegel speciaal. Er wordt door producenten onderscheid gemaakt in een eerste keus en tweede keus. Soms zelfs nog een derde keus partij.  In een eerste keus partij mag niet meer dan 5% aan tegels met ‘onvolkomenheden’ bevatten. Wassink levert eigenlijk alleen 1e keus partijen.

Afmeting en maatafwijkingen

Er kunnen kleine maatafwijkingen ontstaan tussen de theoretische maat en de werkelijke maat. Dit mag zo ongeveer 0,2% zijn. Ook in de vlakheid kunnen afwijkingen ontstaan in holheid of bolheid. Ook dit mag 0,2% zijn. Maatafwijkingen hebben invloed op de regelmatigheid van de voegen.

Wateropname

Ofwel: hoe poreus is de tegel. Dit is vooral bepalend voor de vervuiling. Er zijn twee klassen te onderscheiden. Waarbij de hoogste klasse, klasse 1  minder water opneemt. Deze klasse wordt vaak toegepast in openbare ruimten. Voor alle overige toepassingen is klasse 2 geschikt.

Oppervlaktekras hardheid

Hier wordt bepaald bij welk materiaal er krassen te zien gaan zijn. Een materiaal kan namelijk alleen bekrast worden door een materiaal dat harder is dan zichzelf. Schaal 1 is talk. Schaal 10 is diamant.

Slijtweerstand

Dit is wel één van de belangrijkste criteria voor een tegel. Er bestaan diverse proeven en methoden om de slijtvastheid vast te stellen, maar ze meten allen de hoeveelheid materiaal dat afslijt bij een bepaalde belasting. De PEI proef doet dit bijvoorbeeld voor geglazuurde tegels in een trommel waarin de tegel ronddraait en wordt bestookt met aluminiumpoeder, water en kogeltjes. De normering van deze proef is in 5 klassen verdeeld. De uitkomst wordt gekoppeld aan de norm die voor het gebruik geldt:

0 ongeschikt voor tegelvloer

1 ruimten waar blootsvoets/zonder schoenen gelopen wordt (badkamers, slaapkamers)

2 ruimten waar met soepele normale zolen gelopen wordt, waar weinig blootstelling aan schurende delen is (woonkamer)

3 ruimten waarop wordt gelopen met normaal schoeisel en die vaak wordt blootgesteld aan schurende delen (keuken)

4 ruimten waarin normaal verkeer plaatsvindt: bedrijfs entree, verkoopruimten, hotels etc.)

5 ruimten waarin intensief verkeer plaatsvindt (openbare ruimten winkelcentra, luchthaven etc)

Mechanische weerstand

De meeste tegels zijn zeer goed bestand tegen druk en buiging. Er is wel een minimale tegeldikte vereist (afhankelijk van de toepassing) om voldoende mechanische weerstand te hebben. De minimale tegeldikte is voor de meeste toepassingen 8 mm. Maar voor openbare ruimtes kom je al snel bij 12 mm uit.  Het overgrote deel van de tegels in onze showroom heeft een dikte van 1 cm en voldoet dus zeker aan die eis. De verlijming van een tegel zorgt ook voor stabiliteit.

Stootweerstand

Door de hardheid van tegels zijn ze tegelijkertijd bros. Dit vermindert de stootweerstand. Als je iets op de vloer laat vallen dan treedt er een schokbelasting op. De afmetingen en voornamelijk de dikte van de tegel bepalen de mate waarin een tegel tegen deze belasting bestand is.  Maar ook de mechanische weerstand en de vloeropbouw spelen een rol. Een stabiele ondergrond en een tegel die volledig contact maakt met de ondergrond (‘vol en zat’ verlijmen) verbeteren de stootweerstand. Maar op plekken waar het risico groot is, is het verstandig om speciale maatregelen te nemen.

Weerstand tegen temperatuurvariaties

In gevallen waarin een vloer snel van temperatuur  verandert, kan er een thermische schok ontstaan, waaruit schade kan ontstaan. Er ontstaan vervormingen en/of spanningen in de vloeropbouw. Dit kan barsten of loskomen. De mate van thermische schok is afhankelijk van een aantal factoren zoals:

– de aard van de belasting (heet of koud water, zonnestralen)

– de plek van belasting,

– de hoogte van de temperatuur,

– de opbouw van de vloer

– de kleur

– de thermische uitzettings coefficient.

Daar waar een schokbelasting te verwachten is, is het aan te bevelen tevoren maatregelen te nemen (bouwkundig of installatietechnisch). Voorkomen is altijd beter dan genezen.

Weerstand tegen variaties in vochtigheid

Vochtbelasting is voor keramische tegels normaal gesproken geen probleem. Wat wel kan gebeuren is dat door de vochtopname van de tegel vocht kan worden onttrokken aan een cement gebonden lijm of voegmiddel, waardoor dit ‘verbrandt’.

Weerstand tegen chemicaliën

Contact met zuren of alkalische producten kunnen veranderingen veroorzaken in het uiterlijk van een tegel en of de voegmortel. Een product met een pH waarde kleiner dan 7 wordt  ‘zuur’ genoemd. Bijvoorbeeld cola of citroen. Boven de 7 is het alkalisch (zeep). Water heeft pH waarde 7 en is daarmee ‘neutraal’.

Normaal gesproken is de chemische weerstand van keramische tegels goed tot heel goed. Het is altijd aan te bevelen als je tevoren weet dat de tegels in aanraking kunnen komen met een specifiek middel, het te testen.

Weerstand tegen vlekken

Ook hier worden allerlei testen gedaan en worden tegels gekwalificeerd. Over het algemeen is te zeggen dat geglazuurde tegels beter bestand zijn tegen vlekken dan niet geglazuurde tegels. Gepolijste tegels zijn in de praktijk nogal vlekgevoelig. Dit komt doordat door het polijsten het bovenste laagje wordt weggehaald. De microporieën onder het oppervlak worden geopend en daar kan vuil inkomen dat lastig verwijderbaar is. Gepolijste tegels moeten dan ook altijd voorzien worden van een vlekstop-middel.

Reinigbaarheid

Natuurlijk is optische reinheid van een vloer vereiste nummer 1: de vloer moet er schoon en fris uitzien. En dit is afhankelijk van de oppervlakte en de kleur van de tegels. Voor verschillende materialen zijn verschillende onderhoudsproducten verkrijgbaar. Daarnaast zijn er criteria voor bacteriologische reinheid. Dit is een eis die in ziekenhuizen en voedselverwerkende bedrijven vanzelfsprekend opgelegd is. Tegels (en voegen) die in deze ruimten worden gebruikt moeten dus bestand zijn tegen de chemische middelen en bijvoorbeeld hoge druk die met het reinigingsproces gemoeid zijn.

Biologische weerstand

Keramische tegels bevatten normaal gesproken geen levende organismen. Ze kunnen ook niet door organismen aangetast worden. Maar ze kunnen er wel op gaan zitten. Denk hierbij aan schimmels. Op goed gereinigde tegels is dit ook een zeldzaamheid. In de voegen daarentegen kan het wel ontstaan. Een hoge vochtigheid, hogere temperatuur en aanwezigheid van voedingsstoffen in combinatie met een ruwer oppervlak kunnen tot schimmelvorming leiden. Goed reinigen en ventileren is dus het advies!

Slipweerstand

Omdat dit een belangrijke eis voor gebruiksveiligheid is zijn de normen hiervoor opgenomen in het Richtlijn voor Bouwproducten. Een vloer mag niet te glad zijn, maar ook niet te stroef!

De slip weerstand wordt beïnvloed door veel factoren: oppervlakteruwheid, slijtage, vervuiling, onderhoud van de vloer, oppervlaktebehandeling.

In Europa bestaan nog geen normen voor de slip weerstand, maar er zijn wel drie verschillende testmethoden:

– hellend vlak

– dynamisch wrijvingscoëfficient

– skid restistance tester

De methode met het hellend vlak, waarbij een tegel met schoeisel en blootsvoets wordt betreden en dan in een steeds grotere helling wordt gebracht, is in de praktijk de meest bekende norm.

Het resulteert in een R waarde (R van rutschhemmung) van R9 tot R13 bij de test met schoeisel. En in een A, B of C waarde bij de test blootsvoets. Bijvoorbeeld in een zwembad met doorloopbaden of hellende vlakken wil je graag tegels met minimaal R10-R11 en een C-waarde zien.

Kies de antislip waarde van de tegel bij het juiste gebruik. Tegels met een hoge anti-slip waarde zijn namelijk meestal een stuk lastiger te reinigen.

Een simpele oplossing om voor alle tegels de slip weerstand te verbeteren is om een schoonloopmat te gebruiken, waardoor er minder vocht en vuil op de vloer komt.

Gedrag bij brand

Keramische tegels vallen onder brandklasse A1. Dat wil zeggen dat ze toegepast mogen worden daar waar ‘onbrandbaar’ materiaal wordt geëist. Voor voegmaterialen, kit, profielen e.d. geldt dit mogelijk niet!

Weerstand tegen haarscheuren

Dit is specifiek van toepassing op geglazuurde tegels, waar scheurtjes in de glazuurlaag kunnen optreden. Dit is nooit geheel te voorkomen.

Kiezen wat je mooi vindt!

In de praktijk zijn er maar een aantal punten die echt je kwaliteitskeuze kunnen beïnvloeden. De mate van antislip bijvoorbeeld: in een badkamer of bij een zwembad is dit heel belangrijk. En de mate van belastbaarheid en krasvastheid is bijvoorbeeld interessant als het gaat om ruimten die veel belopen of bereden worden.

Voor alle andere toepassingen adviseren we je op je gevoel af te gaan en een tegel te kiezen die je gewoon mooi vindt!